Zeeuws Deltaplan Zoet Water: een strategische aanpak voor de toekomst

Het Provinciehuis in Middelburg

Zeeland staat voor een grote uitdaging: de beschikbaarheid van zoet water. Door de steeds extremere weersomstandigheden wisselen perioden van langdurige droogte en hevige regenval elkaar in rap tempo af. Deze veranderende omstandigheden hebben directe gevolgen voor de waterhuishouding in de provincie. Om in de toekomst een robuust zoetwatersysteem te waarborgen, is het Zeeuws Deltaplan Zoet Water opgesteld. Dit plan moet ervoor zorgen dat Zeeland in 2050 bestand is tegen mogelijke tekorten aan zoet water.

De uitdaging van zoetwaterbeheer

Het waarborgen van voldoende zoet water is een groeiende zorg in Zeeland. De zoetwatersituatie, oftewel de balans tussen de vraag naar en de beschikbaarheid van zoet water, wordt steeds kwetsbaarder door klimatologische veranderingen. Dit vraagt om doordachte maatregelen, niet alleen om het waterbeheer op regionaal niveau te verbeteren, maar ook om op bedrijfsniveau slimme keuzes te maken. Voor agrariërs betekent dit bijvoorbeeld het optimaliseren van irrigatietechnieken, het aanpassen van de gewaskeuze en het verbeteren van de bodemstructuur.

Maatregelen op maat

De opties om het tekort aan zoet water aan te pakken, zijn divers en afhankelijk van regionale omstandigheden. Waar in het verleden het beleid zich richtte op het verbeteren van de watervoorziening voor gehele gebieden, zoals door externe wateraanvoer, wordt nu ook gekeken naar kleinschaligere oplossingen. Denk hierbij aan het opslaan van water in bassins, het ontzilten van zout water of het benutten van gerecycled water uit stedelijke gebieden. Deze aanpak vereist maatwerk, waarbij rekening wordt gehouden met de specifieke kenmerken van de ondergrond en de beschikbaarheid van bronwater per regio.

De weg naar 2050: een overzicht van de maatregelen

Het Zeeuws Deltaplan Zoet Water stippelt een route uit naar een toekomst waarin Zeeland weerbaar is tegen zoetwatertekorten. De prioriteiten zijn duidelijk geformuleerd:

1. Een veerkrachtig ecosysteem en bodem: Het versterken van de basis door te zorgen voor een gezond ecosysteem en een veerkrachtige bodem is essentieel.
2. Efficiënt watergebruik: Het zuinig omgaan met water door middel van effectieve irrigatietechnieken en het kiezen van geschikte gewassen speelt een cruciale rol.
3. Waterbeheer: Het vasthouden van water op zowel perceelniveau als in het primaire watersysteem is van groot belang.
4. Wateropslag: Dit kan in kunstmatige bekkens, de ondergrond of natuurgebieden.
5. Hergebruik van water: Water uit stedelijke gebieden en afvalwaterzuiveringen kan opnieuw ingezet worden. Ook de mogelijkheden van ontzilting worden verkend.
6. Wateraanvoer: Het aanvoeren van water blijft een optie, maar wordt pas ingezet als andere maatregelen niet voldoende zijn.
7. Functiewijziging en restrisico’s: Het accepteren van bepaalde risico’s en het wijzigen van functies waar nodig, vormen de laatste stap.

Samenwerking als sleutel tot succes

Het Zeeuws Deltaplan Zoet Water is een product van intensieve samenwerking tussen verschillende partijen. Waterschap Scheldestromen, gemeenten, ZLTO, ZAJK, natuur- en milieuorganisaties, bedrijven en kennisinstellingen hebben allen bijgedragen aan de totstandkoming van dit plan. Gedeputeerde Anita Pijpelink benadrukt het belang van deze samenwerking: “Het vraagstuk van zoetwaterbeheer is veelzijdig en vraagt om een integrale aanpak. Geen enkele partij kan dit alleen oplossen. De leidende principes die we samen hebben geformuleerd, bieden houvast om gezamenlijk de nodige stappen te zetten.”

De rol van maatschappelijke betrokkenheid

Naast technische oplossingen is er ook een maatschappelijke taak om de zoetwateruitdaging aan te pakken. Kennisdeling, samenwerking en passende regelgeving zijn hierbij cruciaal. Pijpelink voegt daaraan toe: “Elke regio heeft zijn eigen dynamiek en uitdagingen. Het is van belang dat we lokaal de handen ineenslaan om vervolgstappen te realiseren. Alleen dan kunnen we Zeeland bestand maken tegen toekomstige zoetwatertekorten.”

(Tekst Serge Jansen van www.westnieuws.be)