Vlaanderens streven naar behoud van cultureel erfgoed

De Vlaamse Regering heeft een voorontwerp van decreet gesteund dat een voorkooprecht introduceert voor de Vlaamse Gemeenschap bij de openbare verkoop van cultureel erfgoed van exceptioneel belang. Dit recht zal toegepast worden aan de prijs van het laatst uitgebrachte bod. Daarnaast worden er maatregelen genomen in lijn met Europese regelgeving rondom persoonsgegevens.

By reporter / september 30, 2023

Een voorkooprecht voor ons kostbaar verleden

Op initiatief van minister-president Jan Jambon, samen met Vlaams minister Matthias Diependaele, wordt er een essentiële stap gezet richting de bescherming van Vlaanderens rijke culturele nalatenschap.

Na een grondige raadpleging bij diverse adviesorganen, zoals de SARC, de VTC, de GBA en de Topstukkenraad, heeft de Vlaamse Regering andermaal haar steun uitgesproken voor een voorontwerp van decreet. Dit ontwerp introduceert een voorkooprecht voor de Vlaamse Gemeenschap bij de openbare verkoop van zogenoemde topstukken. Hiermee worden objecten bedoeld die vallen onder het Topstukkendecreet – een decreet dat erop gericht is roerend cultureel erfgoed van exceptioneel belang te beschermen.

Meer dan een financiële transactie

Wat dit voorontwerp bijzonder maakt, is dat het voorkooprecht wordt toegepast aan de prijs van het laatst uitgebrachte bod. Dit is een krachtig signaal: het gaat niet enkel om een financiële transactie, maar om een principieel streven naar het behoud van ons erfgoed. Dit voorkooprecht stelt de Vlaamse overheid in staat om bij openbare veilingen topstukken te bemachtigen en deze in Vlaanderen te behouden. Hierdoor worden de publieke collecties in Vlaanderen niet enkel uitgebreid, maar ook verrijkt met stukken die van onschatbare waarde zijn voor onze cultuur en geschiedenis.

Een brede visie op bescherming

Het huidige voorontwerp gaat echter verder dan louter de bescherming van roerend erfgoed. Het brengt het Topstukkendecreet ook in lijn met regelgeving rond toelatingen en subsidiëring van fysische interventies op dergelijke topstukken die zich bevinden in door het Onroerenderfgoeddecreet beschermde monumenten. Daarnaast worden bepalingen geïntroduceerd die aansluiten bij de Europese Verordening over de bescherming van natuurlijke personen in het kader van persoonsgegevensverwerking en het vrije verkeer van deze gegevens. Dit toont aan dat de Vlaamse overheid een holistische aanpak hanteert als het gaat om het behoud en de bescherming van ons erfgoed, alsook de rechten van de burgers.

Volgende stappen in het proces

Nu dit voorontwerp de principiële goedkeuring van de Vlaamse Regering heeft gekregen, wordt er advies ingewonnen bij de Raad van State. Hiermee zet Vlaanderen vastberaden stappen om haar rijke culturele erfgoed voor toekomstige generaties veilig te stellen.

Tekst Andy Vermaut en Serge Jansen van www.westnieuws.be