Een nieuw start voor Europese mobiliteit: De Brusselse Verklaring

De Brusselse Verklaring, voortgekomen uit een informele bijeenkomst van Europese transportministers in Brussel, zet een gedurfd pad uit naar een duurzamere toekomst voor mobiliteit in Europa. Met de nadruk op spoorvervoer, actieve mobiliteit, en de noodzaak voor een significante vermindering van emissies, belooft deze visie een groenere horizon voor het continent.

Brussel, 4 april 2024 – In een historische samenkomst binnen de muren van de Europese hoofdstad hebben transportministers van de EU een baanbrekende visie voor de toekomst van mobiliteit geschetst. Onder leiding van België, momenteel voorzitter van de Raad van de Europese Unie, kwam een diversiteit aan stemmen samen om een antwoord te formuleren op een van de meest prangende uitdagingen van onze tijd: de transitie naar duurzame mobiliteit.

Van discussie tot daadkracht

De transportsector, goed voor een kwart van de EU’s broeikasgasemissies, bevindt zich op een cruciaal keerpunt. De Brusselse Verklaring, voortgekomen uit intensieve gesprekken en onderhandelingen, markeert een significante mijlpaal in het streven van Europa om het eerste klimaatneutrale continent te worden tegen 2050. Deze ambitieuze doelstelling, verankerd in zowel de Europese Klimaatwet als de Akkoorden van Parijs, eist een radicale heroverweging van hoe we ons verplaatsen.

Aanmoedigen en ondersteunen

De Federale Minister van Mobiliteit, spilfiguur in de organisatie van deze top, benadrukte de noodzaak voor een drastische vermindering van transportemissies met 90% tegen 2050. “Technologie speelt ontegenzeggelijk een rol in het decarboniseren van mobiliteit, maar alleen zal het niet volstaan om onze klimaatdoelstellingen te behalen,” verklaarde hij. “De EU moet de groenste vormen van reizen aanmoedigen en ondersteunen, want zij vormen de essentiële pijlers voor het verkleinen van de ecologische voetafdruk van transport.”

De kernpunten van de verklaring

De Brusselse Verklaring roept op tot:

  • Het maken van spoorvervoer tot de ruggengraat van Europese mobiliteit.
  • Het stellen van bindende doelstellingen voor het aandeel van spoorvervoer langs trans-Europese transportcorridors.
  • Het ontwikkelen van een EU-breed masterplan om het aanbod van spoorwegdiensten voor vracht en passagiers te vergroten.
  • Het ontwikkelen van een strategie voor nachttreindiensten als alternatief voor korte- en middellange vluchten in Europa.
  • Het versterken van de concurrentiepositie van spoorvervoer en het waarborgen van eerlijke concurrentievoorwaarden.

Daarnaast onderstreept de verklaring het belang van actieve mobiliteit en fietsen als volwaardige vervoersmodi, en roept het op tot verhoogde Europese en nationale investeringen in fietsinfrastructuur.

Een fietsrevolutie en meer

Deze ambitieuze agenda voor de komende legislatuur streeft ernaar om actieve mobiliteit naar een hoger niveau te tillen, met speciale aandacht voor het stimuleren van fietsgebruik door heel Europa. “Elke burger is een voetganger. Fietsen en voetgangersmobiliteit moeten door de EU erkend worden als zelfstandige vervoerswijzen,” aldus de verklaring.

Met de Brusselse Verklaring zet België niet alleen de toon voor de toekomst van Europese mobiliteit maar nodigt het ook de Commissie uit om concrete maatregelen en wetgevingsvoorstellen te presenteren om de aanbevelingen in praktijk te brengen. Dit document dient als een baken voor beslissende actie en benadrukt de cruciale rol van duurzame mobiliteit in de strijd tegen klimaatverandering.

Auteurs van de tekst Andy Vermaut (+32499357495) en Serge Jansen (+32468334833) van www.westnieuws.be email: contact@westnieuws.be

Hieronder treft u de Brusselse verklaring die Westnieuws.be wat gestructureerd heeft:

De uitdaging:

De transportsector is op zich verantwoordelijk voor een kwart van de uitstoot van broeikasgassen in de EU. De doelstelling van Europa, bevestigd in de klimaatwet en de overeenkomsten van Parijs, is om tegen 2050 het eerste klimaatneutrale continent te worden. Daarom is het van vitaal belang om onze mobiliteit om te vormen tot de meest duurzame vervoerswijzen. Deze doelstelling stond centraal op de informele bijeenkomst van de Europese ministers van Vervoer, georganiseerd door federaal minister van Mobiliteit, die zijn 26 Europese collega’s samenbracht in het kader van het Belgische voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie. Aan het einde van de bijeenkomst gewijd aan actieve mobiliteit, spoorverbindingen en de veerkracht van onze vervoersinfrastructuren, presenteerde het Belgische voorzitterschap een Verklaring van Brussel met duidelijke en ambitieuze richtlijnen voor de volgende Europese legislatuur.

Het streefdoel:

De federale minister van Mobiliteit: “Tegen 2050 moet de uitstoot door vervoer met 90% verminderd zijn. Vervoer is echter de enige sector van de economie waarvan de uitstoot de afgelopen 30 jaar is blijven stijgen, ondanks alle inspanningen van de afgelopen decennia om de prestaties van voertuigen en brandstoffen te verbeteren, en rekening houdend met de huidige elektrificatie. Hoewel technologie een rol kan en moet spelen bij het koolstofvrij maken van mobiliteit, zal dat op zichzelf niet genoeg zijn om onze klimaatdoelstellingen te halen. De EU moet de groenste vervoerswijzen aanmoedigen en ondersteunen, omdat dit essentiële pijlers zijn voor het verminderen van de koolstofvoetafdruk van vervoer. Voor korte afstanden moeten we actieve mobiliteit ontwikkelen, in het bijzonder fietsen, en voor langere afstanden of goederenvervoer moeten we van de trein de ruggengraat van de mobiliteit in Europa maken.”

Kernpunten van de Brusselse verklaring:

  • Spoorvervoer als ruggengraat:
    van spoorvervoer de ruggengraat van de Europese mobiliteit te maken.
  • Doelstellingen en masterplan:
    van de modal shift naar spoorvervoer een centrale doelstelling van het Europese mobiliteitsbeleid te maken; bindende doelstellingen vast te stellen voor het modale aandeel van het spoor langs trans-Europese vervoerscorridors en verslag uit te brengen over de verwezenlijking ervan.
  • Verbetering van spoorwegdiensten:
    een EU-breed masterplan voor te stellen om het aanbod van spoorwegdiensten voor vracht en passagiers te vergroten.
  • Toegankelijkheid en nachttrein
    Door middel van een nieuw wetgevingsvoorstel ervoor zorgen dat passagiers hun treinreizen van deur tot deur in een trans-Europees perspectief gemakkelijk kunnen vergelijken, boeken en betalen.
  • Actieve mobiliteit en fietsen:
    Het volledige potentieel van actieve mobiliteit en fietsen realiseren op Europees en nationaal niveau.

Toekomstvisie en actie:
Met deze verklaring benadrukt het Belgische voorzitterschap van de Raad van de EU de noodzaak van doortastend optreden tijdens de volgende EU-wetgevingsperiode en nodigt de Commissie uit om concrete maatregelen voor te stellen, waaronder wetgevingsvoorstellen, om de aanbevelingen in deze verklaring uit te voeren.