Brugs schepen Nico Blontrock is trots, want Pieter Pourbus’ meesterwerk is nu erkend als Vlaams Topstuk

Datum en Locatie: Brugge, 20 november 2023

Een nieuwe blik op een oude schat

Recent wetenschappelijk onderzoek, geleid door dr. Jan Trachet van de Universiteit Gent, heeft het licht geworpen op de unieke waarde van ‘De geschilderde kaart van het Brugse Vrije’ door Pieter Pourbus. Deze ontdekking heeft ertoe geleid dat de Vlaams Topstukkenraad het werk nu erkent als “zeldzaam en onmisbaar”. Het is een eerbetoon aan een schilderij dat niet alleen artistiek van onschatbare waarde is, maar ook van groot belang voor landschapsarcheologie en historische cartografie.

Een decennium van toewijding

In 1561 kreeg Pourbus de opdracht van het Brugse Vrije, de grootste en rijkste kasselrij van het Graafschap Vlaanderen, om haar hele territorium in kaart te brengen. Tien jaar lang werkte hij aan dit magnum opus, waarbij hij zelf het meetwerk uitvoerde. Dit resulteerde in een kaart van 23,6 m², een van de meest gedetailleerde en nauwkeurige kaarten uit die tijd.

Pourbus: schilder en cartograaf

Dr. Jan Trachet benadrukt dat Pourbus’ vaardigheden als cartograaf minstens zo indrukwekkend zijn als zijn schilderkunst. Hij was de eerste in Vlaanderen die de techniek van triangulatie toepaste, een voor die tijd revolutionaire methode in de cartografie. Zijn werk blijkt, na archeologische evaluatie, uiterst nauwkeurig en van groot belang voor historisch onderzoek.

Een verloren wereld vastgelegd

Hoewel slechts een kwart van de originele kaart bewaard is gebleven, geeft het overgebleven fragment een zeldzaam beeld van het noordoostelijk deel van het Brugse Vrije. Schepen van Cultuur Nico Blontrock merkt op dat deze kaart een uniek beeld geeft van het laatmiddeleeuwse landschap, net voor de ingrijpende veranderingen door de Tachtigjarige Oorlog en moderne inpolderingen.

Digitalisering voor toekomstig onderzoek

Dankzij de inspanningen van Digitaal Vlaanderen is de kaart nu toegankelijk gemaakt op Geopunt en het Geoportaal van het agentschap Onroerend Erfgoed. Dit biedt archeologen en erfgoedprofessionals een waardevol instrument voor verder onderzoek.

Een culturele trots

Deze erkenning als Vlaams Topstuk en de nieuwe wetenschappelijke inzichten versterken de status van Pourbus als een vooraanstaand figuur in zowel de schilderkunst als de cartografie. Musea Brugge, onder leiding van directeur Anne van Oosterwijk, viert deze erkenning als een bevestiging van de veelzijdige genialiteit van Pourbus en ook schepen Nico Blontrock is in zijn nopjes met deze grote erkenning. Alweer een pluim om op zijn hoed te steken.

Contactinformatie

• Tom Deschacht, Coördinator Pers & Communicatie, Musea Brugge, tom.deschacht@brugge.be
• Dr. Jan Trachet, Postdoctoral Researcher, Universiteit Gent, jan.trachet@ugent.be

Tekst: Andy Vermaut en Serge Jansen van www.westnieuws.be