Vlaams minister van Economie en Werk Hilde Crevits kent bijna 2,4 miljoen euro toe om de digitale vaardigheden van werknemers, werkzoekenden en bedrijven in West-Vlaanderen te verbeteren. Dit zal gebeuren via het project UPSKILL van de Provinciale Ontwikkelingsmaatschappij West-Vlaanderen en VDAB. De bedoeling is infrastructuur en opleidingen ter beschikking te stellen voor 4 belangrijke sectoren: techniek en industrie 4.0, nieuwe materialen, blue energy en transport en logistiek.
Digitalisering en automatisering
De toenemende digitalisering en automatisering zorgen ervoor dat het werk van heel wat mensen snel verandert. Het is belangrijk dat werknemers zich regelmatig bijscholen om die nieuwe vaardigheden aan te leren. Dit past in de visie van levenslang leren. Maar vaak is de nodige infrastructuur voor bijscholingen niet voorhanden.
Dit veroorzaakt problemen tussen vraag en aanbod op de arbeidsmarkt. In combinatie met de arbeidsmarktkrapte, hebben bedrijven het moeilijk om werknemers met het juiste profiel te vinden. De kennis van technologische innovaties is nochtans cruciaal voor duurzame groei en werkgelegenheid.
Met het EFRO-project UPSKILL willen de Provinciale Ontwikkelingsmaatschappij West-Vlaanderen en VDAB de basis leggen voor een kwalitatief en vraaggericht opleidingsaanbod in West-Vlaanderen. De focus ligt op technische profielen in de speerpuntsectoren: industrie 4.0, nieuwe materialen, voeding, blue energy en logistiek. Het aanbod is bedoeld voor werknemers en werkzoekenden, maar ook voor bedrijven die de weg naar de digitalisering en automatisering nog beter kunnen bewandelen.
SKILL-platforms
Voor 4 domeinen komen SKILLS-platforms. Daar worden opleidingspartners, kennis- en innovatiepartners en sectoren (sectorfondsen en federaties) samengebracht. POM West-Vlaanderen investeert in apparatuur. Vakexperts van VDAB werken lespakketten en handleidingen uit.
Volgende investeringen zijn gepland:
1. Techniek en Industrie 4.0
Techniekers behoren tot de zwaarste knelpuntberoepen in Vlaanderen. Ze worden in zowat alle sectoren gevraagd en de instroom naar de arbeidsmarkt is beperkt. Bovendien hebben digitalisering en automatisering een grote invloed op deze jobs.
Er wordt geïnvesteerd in innovatieve infrastructuur voor basisopleidingen in programmeren, elektriciteit, elektromechanica (industriële en magazijnautomatisatie) en lassen en metaalbewerking. Concreet gaat het om de aankoop van een manufacturing lab waar de nieuwste technologieën worden aangeleerd, een industrie 4.0 opstelling met visualisatie en control board, (mobiele) didactische opstellingen rond robotisering (lasrobot, lascobot) en simulatoren voor lassen en spuittechnieken.
2. Nieuwe materialen
Het thema nieuwe materialen spitst zich voornamelijk toe op textiel en kunststoffen. Heel wat textielbedrijven maken de omschakeling van mechanisch naar elektronisch aangestuurde machines. De (om)scholing van operatoren is niet eenvoudig: opleidingsinfrastructuur is vaak niet toereikend, instructies zijn in een andere taal, operatoren beschikken niet over de nodige digitale en technische basiskennis. Er wordt geïnvesteerd in infrastructuur om basis-technische en digitale skills op een laagdrempelige manier aan te leren. Concreet gaat het om de aankoop van een bandweefgetouw met ‘cadcam’ software.
Steeds meer bedrijven werken met kunststoffen en hebben meer aandacht voor recyclage. Dit vraagt om nieuwe competenties van operatoren. Er zal een circulaire fabriek opgebouwd worden. Dit is een recyclagelijn die de verschillende stappen van het circulaire proces doorloopt (sorteren, shredden, wassen, drogen, granuleren,…).
3. Blue Energy
De cluster rond duurzame energiewinning op zee is een relatief jonge cluster die technologisch snel evolueert en waar digitalisering een grote vaart neemt (5G, sensortechnologie,…). Kenniswerkers en techniekers met sterke digitale vaardigheden zijn veel gevraagde, maar schaarse profielen, onder meer omdat het publieke opleidingsaanbod nog onvoldoende aansluit op deze nieuwe sector.
Hier wordt gekozen voor de realisatie van een offshore energy training lab in BlueBridge in Oostende waar digitale skills (analyse, interpretatie en gebruik / verwerking van big data) en technische skills (o.a. onderhoud van windmolens) in een gesimuleerde, maar realistische omgeving worden aangeleerd. Het trainingslab bestaat uit een gesimuleerde controlekamer van een windmolenpark, uitgerust met werkstation en visualisatiewanden waar op basis van gesimuleerde of reële situaties? dataopleidingen kunnen plaats vinden.
4. Transport en Logistiek
Voor Transport en Logistiek is één van de grootste uitdagingen het beschikken over kwalitatieve datasets waarmee bedrijfscases gesimuleerd kunnen worden. Om die reden zullen de vrachtwagens van VDAB LAR (opleidingscentrum in Rekkem) een track&trace systeem krijgen dat gelinkt kan worden aan het leerbedrijf. Verder zal de dispatching kamer van VDAB LAR uitgerust worden met een scherm waarop de real time positie van de vrachtwagens gevolgd kan worden.
Tandem: POM West-Vlaanderen & VDAB
POM West-Vlaanderen treedt op als promotor van het project UPSKILL, VDAB als copromotor. Beide organisaties opereren als een tandem. Via een beheersovereenkomst stelt POM West-Vlaanderen de infrastructuur ter beschikking van VDAB, die er als arbeidsmarkt- en loopbaanregisseur op toeziet dat de investeringen daar worden ingezet waar ze maximaal bijdragen tot de arbeidsmarktstrategie. Wanneer VDAB zelf de exploitatie niet zal uitvoeren, zal deze via marktbevraging aan derden uit handen gegeven worden. Per domein komt er een SKILL Platform, waarin opleidingspartners, kennis- en innovatiepartners en sectoren samengebracht worden. Deze platformen hebben als taak mede in te staan voor het optimaal beheer van de infrastructuur.
De totale kostprijs van UPSKILL bedraagt bijna 8 miljoen euro. Vlaanderen kent nu een steun toe van bijna 2,4 miljoen euro. Via het Europees Regionaal Fonds voor Ontwikkeling is er bijna 3,2 miljoen toegekend, de provincie en POM West-Vlaanderen investeren elk bijna 1,2 miljoen euro en VDAB bijna 42.000 euro.
Vlaams minister van Economie en Werk Hilde Crevits: “West-Vlaanderen is een bedrijvige provincie, maar kampt met een arbeidskrapte en een tekort aan opleidingsmogelijkheden. Het project UPSKILL streeft ernaar werknemers, werkzoekenden, maar ook bedrijven de nodige infrastructuur aan te bieden om opleidingen rond digitalisering en automatisering aan te bieden in een aantal belangrijke sectoren. Het is belangrijk om tijdig op deze trein te springen om geen concurrentiële achterstand op te lopen.”
West-Vlaams gedeputeerde voor Economie Jean de Bethune reageert enthousiast: “Het is formidabel dat de provinciale campagne voor volwassenenonderwijs rond digitale mobilisatie door Vlaanderen wordt ondersteund. Met dit project wil West-Vlaanderen een duurzame match realiseren tussen werkzoekenden en werknemers en onze ondernemingen.”
