Première winter wonderland in Het Witte Paard: sasha & davy verrassen met unieke variétéshow 
Marc Vanden Bussche, burgemeester van Koksijde, heeft na bijna tien jaar werk zijn nieuwste boek gepubliceerd: De Nieuwe Orde aan de Westkust tijdens de Duitse bezetting in WO II. Met deze lijvige uitgave van 600 pagina’s werpt Vanden Bussche een diepgaande blik op de impact van de Tweede Wereldoorlog op de Westkust en haar inwoners. Dit werk volgt op zijn eerdere boek, Leven en dood in Koksijde en Veurne-Ambacht tijdens WOI uit 2015, dat nu wordt herdrukt door uitgeverij Stichting Kunstboek.
Van bombardementen tot ballingschap in WOI
Vanden Bussche benadrukt dat Koksijde tijdens WOI niet bezet was, maar wel zwaar te lijden had onder bombardementen vanuit zee en lucht. “Nieuwpoort werd eind oktober 1914 al compleet verwoest,” vertelt de auteur. Dit leidde tot grote menselijke tragedies. Kinderen, bekend als de ‘IJzerkinderen’, werden van hun ouders gescheiden en geëvacueerd naar kolonies aan de Normandische kust. Inwoners zochten massaal toevlucht in ballingschap, terwijl vluchtelingenkolonies ontstonden in nabijgelegen dorpen zoals Sint-Idesbald.
“De verschrikkingen van WOI legden de kiem voor WOII,” merkt Vanden Bussche op. Hij verwijst naar het Verdrag van Versailles in 1919, dat Duitsland aanzienlijke gebieden en koloniën ontnam, een verlies dat later mee de opkomst van het nazisme in de hand werkte.
Leven onder de Nieuwe Orde
In zijn nieuwste boek legt Vanden Bussche uit hoe de nazi-ideologie zich tijdens WOII diep in het lokale bestuur nestelde. “De bezetting was grimmig en bracht angst. Burgemeesters, schepenen en andere gezagsdragers werden door de Duitsers vervangen door aanhangers van de Nieuwe Orde.” Een voorbeeld hiervan is de ouderdomsverordening in 1941-1942, die oudere ambtenaren verplichtte ontslag te nemen. Dit bracht een klimaat van wantrouwen en angst onder de bevolking. “Mensen schrokken al van het geluid van soldatenlaarzen of een harde klop op de deur.”
Helden en slachtoffers
Vanden Bussche besteedt veel aandacht aan de verzetsbewegingen. Hij beschrijft de razzia van 27 juni 1942, waarbij honderden jonge verzetsmensen uit De Panne, Nieuwpoort en Veurne werden opgepakt. “Onder hen waren de drie broers Roosemont. Slechts één van hen keerde terug,” zegt hij met voelbare emotie. “Deze mensen zijn de echte helden van de oorlog.”
Ook vermeldt hij de tragische executie van Irma Laplasse in Oostduinkerke wegens hoogverraad. “Haar verhaal symboliseert hoe de oorlog mensen uiteen kon drijven.”
Een ander opmerkelijk fenomeen was de uitzonderlijke haringvangst, die de lokale bevolking van honger heeft gered. “Misschien kwam dit doordat er minder gevist werd, maar deze vangsten waren van levensbelang. De vis werd geruild voor andere voedselwaren zoals boter en eieren.”
Verplichte arbeid en misleiding
Vanden Bussche gaat verder in op de dwangarbeid die veel jonge mensen moesten verrichten in Duitsland. “Ze werkten onder erbarmelijke omstandigheden voor een schamel loon. Aanvankelijk werden ze gelokt met valse beloften van een beter leven. Net zoals de Oostfrontstrijders, die werden misleid met het idee dat ze vochten voor God en Vaderland.”
Een persoonlijke noot
Het boek is opgedragen aan Vanden Bussches ouders. Zijn moeder was 21 jaar toen de oorlog uitbrak en beleefde een zware jeugd, terwijl zijn vader als advocaat werd gemobiliseerd en later in krijgsgevangenschap verbleef in Duitsland. “Mijn familiegeschiedenis heeft me geholpen om deze verhalen met respect te benaderen,” aldus de auteur.
Praktische informatie
De Nieuwe Orde aan de Westkust tijdens de Duitse bezetting in WO II is te koop voor €29 via het gemeentebestuur van Koksijde of in de betere boekhandels. Het gemeentebestuur biedt het boek aan na overschrijving op rekeningnummer BE 49 0910 2225 6071 met vermelding van ‘boek WO II’ en je naam. Voor meer informatie kun je terecht op de website van Koksijde via www.koksijde.be/boekburgemeester.
