Transport via Lovaart hervat: Nieuwe stap richting duurzame logistiek

Eind september 2024 vond er na jaren van stilstand weer commercieel transport plaats op de Lovaart, het kanaal dat Veurne met Oostende verbindt. Voor het eerst in decennia werd er geen toeristisch verkeer geregistreerd, maar een concreet project voor duurzaam vervoer opgezet door betonproducent De Brabandere uit Veurne. Dit bedrijf testte de mogelijkheid om zeezand uit de haven van Oostende naar het Regionaal Overslagcentrum (ROC) in Veurne te vervoeren via de waterwegen. Dit project werd ondersteund door partners zoals POM West-Vlaanderen, De Vlaamse Waterweg, Multimodaal.Vlaanderen (VIL) en Barging Solutions.

Historische rol van de Lovaart

De Lovaart, gegraven in de 12e eeuw, speelde lange tijd een sleutelrol in de economische ontwikkeling van de regio. Oorspronkelijk bedoeld om de stad Veurne te verbinden met de IJzer, werd het kanaal in de loop der eeuwen herhaaldelijk uitgediept om de toenemende handelsstromen te faciliteren. Tot ver in de 19e eeuw werd de Lovaart veelvuldig gebruikt voor binnenvaart. Pas met de opkomst van het vrachtverkeer verschoven de transportactiviteiten geleidelijk naar de weg, en werd de Lovaart steeds meer een bestemming voor recreatief varen. Nu, met de heropleving van commercieel verkeer, komt daar verandering in.

Testvaarten voor duurzaam transport

De testtransporten uitgevoerd door De Brabandere vormen een belangrijke stap richting duurzame logistiek. Het bedrijf vervoerde in september voor het eerst zeezand vanuit de haven van Oostende via de kanalen Plassendale-Nieuwpoort en Nieuwpoort-Duinkerke naar ROC Veurne. Volgens Pieter De Brabandere, CEO van het gelijknamige bedrijf, dienen deze testvaarten om de uitdagingen in kaart te brengen en de transportkosten nauwkeurig te berekenen. “Onze ambitie is om het wegennet te ontlasten door alternatieve transportmogelijkheden in te zetten. Dit project kan ook andere bedrijven inspireren om over te stappen op duurzame logistieke oplossingen.”

Eerste gebruik van ROC Veurne

ROC Veurne, dat vorig jaar werd geopend, biedt bedrijven in de regio nieuwe kansen voor duurzamer transport. Het overslagcentrum, gelegen aan het bedrijventerrein tussen de Lovaart en de Vaartweg in Veurne, beschikt over kaaimuren van 50 meter en een kaaiplateau van 325m². Jean de Bethune, voorzitter van POM West-Vlaanderen, ziet het ROC als cruciaal voor de economische toekomst van de regio: “We voorzien bedrijven van efficiënte en milieuvriendelijke transportmogelijkheden, wat de druk op het wegennet vermindert. Deze faciliteiten helpen hen ook om hun logistieke ketens te verduurzamen.”

Voordelen van binnenvaart

Het gebruik van binnenvaart als alternatief voor wegtransport biedt niet alleen economische voordelen, maar draagt ook bij aan een duurzamere mobiliteit. Els T’Kindt, accountmanager bij De Vlaamse Waterweg, benadrukt het belang van dit project: “Door samen te werken met POM West-Vlaanderen versterken we de logistieke capaciteiten van de regio. Binnenvaart vermindert de druk op het wegennet en is goed voor het milieu.”

Multimodaal.Vlaanderen speelt ook een belangrijke rol in de hernieuwde inzet van de Lovaart. “Pieter De Brabandere benaderde ons bij de oplevering van het ROC Veurne,” vertelt Ilse Verdonck van Multimodaal.Vlaanderen. “We adviseerden hem bij het opstellen van een vaarschema en brachten hem in contact met diverse logistieke partners.”

Baggerwerken en toekomstperspectief

Om de logistieke mogelijkheden van de Lovaart te verbeteren, is De Vlaamse Waterweg begonnen met baggerwerken op verschillende trajecten. “De vaargeul van de Lovaart wordt uitgebaggerd tot een diepte van 2,20 meter en een breedte van 6 meter,” zegt Els T’Kindt. Deze ingreep is essentieel om wateroverlast te voorkomen en tegelijkertijd de scheepvaart te bevorderen. De geplande werken zullen niet alleen het transport vergemakkelijken, maar ook bijdragen aan een efficiëntere afvoer van regenwater uit het binnenland.

De inzet van moderne binnenvaartschepen, zoals de CEMT-klasse I, maakt dit mogelijk. Deze smalle, wendbare schepen kunnen tot 200 ton zand per keer vervoeren. Dit betekent een reductie van zeven vrachtwagens per scheepslading, wat niet alleen de druk op de wegen vermindert, maar ook zorgt voor een aanzienlijke CO2-reductie.

Conclusie

De hervatting van commercieel transport op de Lovaart markeert een nieuwe fase in de logistieke verduurzaming van de Westhoek. Dankzij de samenwerking tussen lokale overheden, private ondernemingen en logistieke experts kan de regio profiteren van efficiëntere, milieuvriendelijke transportoplossingen. Dit project dient als voorbeeld voor andere bedrijven in de regio, die mogelijk hun logistiek willen verduurzamen.

(Tekst Serge Jansen van www.westnieuws.be)