België en Europa gezamenlijk door crisis: een blik op sociale uitgaven

België’s aanpak van sociale beschermingsuitgaven doorheen verschillende crisisperiodes illustreert een adaptieve respons die overeenkomt met de bredere Europese trends. De focus op zorg, invaliditeit, ouderdom, en een strategische overheidsinterventie onderstrepen de inzet voor een inclusieve en veerkrachtige samenleving.

In een tijd waarin Europa geconfronteerd werd met ongekende uitdagingen, van de COVID-19 pandemie tot de economische gevolgen van de oorlog in Oekraïne, heeft België zijn sociale uitgaven strategisch aangepast. De Federale Overheidsdienst Sociale Zekerheid biedt met de publicatie ‘Sociale bescherming in België’ en ‘Cijfers in Kijker’ een diepgaand inzicht in hoe België en zijn Europese buren deze crisissen het hoofd bieden.

Een veranderend landschap van sociale bescherming

Tijdens de jaren van de COVID-19 pandemie en de daaropvolgende economische schokken door de oorlog in Oekraïne, heeft België, net als andere EU-landen, een dynamische aanpassing van zijn sociale uitgaven gezien. Uitgaven voor sociale bescherming als percentage van het BBP vertonen een patroon dat nauw aansluit bij het EU-gemiddelde, met een lichte stijging in 2020 gevolgd door een daling in 2021 en 2022.

Focus op zorg, invaliditeit en ouderdom

Specifiek in België stegen de uitgaven voor ‘Ziekte/Geneeskundige verzorging’, ‘Invaliditeit’ en ‘Ouderdom’ licht in 2021, een reflectie van de voortdurende impact van de pandemie en de vergrijzing van de bevolking. Tegelijkertijd zagen we een daling in de uitgaven voor ‘Werkloosheid’ en ‘Sociale uitsluiting’, mede door de afbouw van COVID-19 gerelateerde maatregelen.

Financiering en overheidsinterventies

Een opmerkelijke trend tijdens de pandemie was de significante toename van overheidsinterventies in 2020, die ondanks een lichte daling in 2021, op een verhoogd niveau bleven. Deze stijging van overheidsbijdragen was groter in België dan in de meeste andere EU-landen, een indicatie van de proactieve benadering om de sociale bescherming te versterken.

De Europese context

Vergelijkend met andere EU-lidstaten, blijkt uit de data dat België’s aanpak in lijn ligt met de bredere Europese reactie op de gezondheidscrisis. Hoewel de stijging van de sociale beschermingsuitgaven in 2020 iets prominenter was in België, was de daling in 2021 vergelijkbaar met of zelfs sneller dan die in naburige landen. De voorlopige schattingen voor 2022 suggereren een verdere daling, zij het minder uitgesproken dan in sommige buurlanden.

Vooruitblik

De evolutie van sociale beschermingsuitgaven in België en de vergelijking met andere Europese landen benadrukt de complexiteit en noodzaak van flexibele reacties op ongekende uitdagingen. De komende jaren zullen cruciaal zijn in het vormgeven van een veerkrachtig sociaal beschermingsstelsel dat klaar is voor de toekomst.

( Tekst Andy Vermaut +32499357495 en Serge Jansen +32468334833 van www.westnieuws.be email: contact@westnieuws.be )